న్యూఢిల్లీ, మే 21, 
పాకిస్తాన్, టర్కీ, అజర్‌బైజాన్‌ మధ్య ఏర్పడిన “త్రీ బ్రదర్స్ అలయన్స్” భారతదేశానికి కొత్త భద్రతా ముప్పుగా ఆవిర్భవించింది. ఈ మూడు దేశాలు రాజకీయ, ఆర్థిక, సైనిక రంగాల్లో సహకారాన్ని బలోపేతం చేసుకుంటూ, కాశ్మీర్ సమస్యపై పాకిస్తాన్‌కు మద్దతు ఇస్తూ భారత్‌కు సవాల్‌గా నిలుస్తున్నాయి. ఈ కూటమి భారతదేశ భద్రతా వ్యవస్థను పరీక్షిస్తున్న నేపథ్యంలో, భారత్ ఇరాన్, ఆర్మేనియా, సైప్రస్, గ్రీస్ వంటి దేశాలతో వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాలను బలోపేతం చేస్తోంది.2021లో అజర్‌బైజాన్ రాజధాని బాకులో జరిగిన సమావేశంలో పాకిస్తాన్, టర్కీ, అజర్‌బైజాన్ నాయకులు “త్రీ బ్రదర్స్ అలయన్స్” అనే అనధికారిక కూటమిని ఏర్పాటు చేశారు. ఈ దేశాలను ఐక్యం చేసే కీలక అంశాలు మతం(మెజారిటీ ఇస్లామిక్ దేశాలు), చారిత్రక సంబంధాలు, టర్కీ, అజర్‌బైజాన్‌ల టర్కిక్ వారసత్వం. ఈ కూటమి లక్ష్యం రాజకీయ, ఆర్థిక, సైనిక సహకారాన్ని బలోపేతం చేయడం. ఒకరి ప్రాదేశిక వివాదాలలో మరొకరికి మద్దతు ఇవ్వడం.త్రీ అలయన్స్‌ కూటమికి టర్కీ అధ్యక్షుడు రెసెప్ ఎర్డోగాన్ ప్రధాన శక్తిగా ఉన్నారు. ఎర్డోగాన్ టర్కీ భౌగోళిక రాజకీయ ప్రభావాన్ని విస్తరించడానికి ఈ కూటమిని ఒక వేదికగా ఉపయోగిస్తున్నారు. 2020లో నాగోర్నో-కరబాఖ్ సంఘర్షణలో టర్కీ అజర్‌బైజాన్‌కు సైనిక మద్దతు అందించి, ఆర్మేనియాపై విజయం సాధించడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. అదేవిధంగా, పాకిస్తాన్ టర్కీ నుంచి క్రూయిజ్ మిస్సైల్స్, డ్రోన్లు, ఇతర అధునాతన సైనిక సాంకేతికతను పొందుతోంది.త్రీ బ్రదర్స్ అలయన్స్ 2021లో సైనిక విన్యాసాలను ప్రారంభించి, సైనిక సమన్వయాన్ని మెరుగుపరచుకుంది. కాశ్మీర్ సమస్యపై పాకిస్తాన్ వైఖరికి టర్కీ, అజర్‌బైజాన్ బహిరంగంగా మద్దతు ఇస్తున్నాయి. టర్కీ ఐక్య రాజ్య సమితి వేదికలపై కాశ్మీర్ సమస్యను లేవనెత్తడం భారత్‌ను కలవరపరిచింది. పహల్గాం ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్-పాక్ ఉద్రిక్తతల సమయంలో, టర్కీ, అజర్‌బైజాన్ పాకిస్తాన్‌కు రాజకీయ మద్దతు అందించాయి. ముఖ్యంగా, టర్కీ అందించిన డ్రోన్లను పాకిస్తాన్ భారత్‌పై దాడులకు ఉపయోగించింది. ఇది ఈ కూటమి సైనిక సహకారం తీవ్రతను సూచిస్తుంది.త్రీ బ్రదర్స్ అలయన్స్ భారత్‌కు భౌగోళిక రాజకీయ సవాలుగా మారింది. ఒబ్సర్వర్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్ నిపుణుడు కబీర్ తనేజా ప్రకారం, ఈ కూటమి భారత్‌కు ప్రాదేశిక స్థాయిలో సమస్యగా ఉన్నప్పటికీ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పెద్ద ముప్పు కాదని అభిప్రాయపడ్డారు. అయితే, టర్కీ సభ్యత్వం, అజర్‌బైజాన్‌తో సైనిక సహకారం, పాకిస్తాన్‌తో సన్నిహిత రక్షణ సంబంధాలు భారత్‌కు ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. ఈ కూటమి కాశ్మీర్ సమస్యను అంతర్జాతీయ వేదికలపై లేవనెత్తడం, సైనిక సాంకేతికత బదిలీ, రాజకీయ మద్దతు ద్వారా భారత్‌పై ఒత్తిడి పెంచుతోంది.ఈ సవాలును ఎదుర్కోవడానికి భారతదేశం వ్యూహాత్మకంగా అడుగులు వేస్తోంది. ఇరాన్, ఆర్మేనియా, సైప్రస్, గ్రీస్ వంటి దేశాలతో సంబంధాలను బలోపేతం చేస్తూ, త్రీ బ్రదర్స్ కూటమి ప్రభావాన్ని తగ్గించేందుకు ప్రయత్నిస్తోంది.ఆర్మేనియాతో సైనిక సహకారం: అజర్‌బైజాన్‌తో దీర్ఘకాల సరిహద్దు వివాదాలున్న ఆర్మేనియాకు భారత్ సైనికసాయం అందిస్తోంది. భారత్ ఆర్మేనియాకు వెపన్ లొకేటింగ్ రాడార్లు, ఆర్టిలరీ సిస్టమ్స్, రాకెట్ లాంచర్లు, మరియు ఆస్ట్రా మిస్సైల్స్‌ను సరఫరా చేసింది. ఈ చర్యలు అజర్‌బైజాన్‌ను కలవరపరిచాయి.ఇరాన్‌తో భాగస్వామ్యం: అజర్‌బైజాన్‌తో ఉద్రిక్తతలను ఎదుర్కొంటున్న ఇరాన్‌తో భారత్ సంబంధాలను బలోపేతం చేస్తోంది. ఇరాన్‌లోని అజారీ జనాభా అజర్‌బైజాన్‌తో సాంస్కృతిక సంబంధాలను కలిగి ఉండటం వల్ల, ఇరాన్ ఈ కూటమిపై అపనమ్మకంతో ఉంది. భారత్ ఇరాన్‌తో ఆర్థిక మరియు వ్యూహాత్మక సహకారాన్ని పెంచుతోంది.సైప్రస్, గ్రీస్‌తో సంబంధాలు: టర్కీతో ప్రాదేశిక వివాదాలున్న సైప్రస్, గ్రీస్‌తో భారత్ రాజకీయ, ఆర్థిక సంబంధాలను బలోపేతం చేస్తోంది. సైప్రస్‌కు భారత్ రాజకీయ మద్దతు అందించడం టర్కీని కలవరపెడుతోంది.టర్కీ, అజర్‌బైజాన్‌లు పాకిస్తాన్‌కు రాజకీయ మద్దతు ఇవ్వడంతో భారత్‌తో సంబంధాలు మరింత దిగజారాయి. ఈ నేపథ్యంలో, భారతీయ పర్యాటకులు టర్కీ, అజర్‌బైజాన్‌ టూర్ ప్యాకేజీలను రద్దు చేస్తూ, సామాజిక మాధ్యమాల్లో బహిష్కరణ పిలుపులు ఇస్తున్నారు. అదనంగా, జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయం ఒక టర్కీ విశ్వవిద్యాలయంతో ఒప్పందాన్ని రద్దు చేసింది, ఇది భారత్ యొక్క ఆచితూచిన ప్రతిస్పందనను సూచిస్తుంది.త్రీ బ్రదర్స్ అలయన్స్‌కు చైనా పరోక్ష మద్దతు అందిస్తున్నట్లు కొన్ని నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి. పాకిస్తాన్‌తో చైనా యొక్క బలమైన ఆర్థిక సంబంధాలు (చైనా-పాకిస్తాన్ ఎకనామిక్ కారిడార్), టర్కీతో పెరుగుతున్న వాణిజ్య సంబంధాలు ఈ కూటమిని మరింత బలోపేతం చేసే అవకాశం ఉంది. భారత్ ఈ పరిణామాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఇండో-పసిఫిక్ వ్యూహంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్, జపాన్, ఆస్ట్రేలియా వంటి దేశాలతో సహకారాన్ని పెంచే అవకాశం ఉంది. అదనంగా, భారత్ యొక్క క్వాడ్ భాగస్వామ్యం ఈ కూటమి సవాలును ఎదుర్కోవడంలో కీలకమైన పాత్ర పోషించవచ్చు.