శ్రీనగర్, జూన్ 17, 
1999లో జరిగిన కార్గిల్‌ యుద్ధం భారత్‌–పాకిస్తాన్‌ సంబంధాలలో ఒక కీలక ఘట్టం. పాకిస్తాన్‌ సైన్యం జమ్మూ కాశ్మీర్‌లోని కార్గిల్‌ ప్రాంతంలోని నియంత్రణ రేఖ (LoC) వెంబడి రహస్యంగా చొరబాటు చేసి, భారత సైన్యంతో తీవ్ర ఘర్షణకు దారితీసింది. ఈ యుద్ధం రెండు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచింది. ఇప్పుడు, రెండు దశాబ్దాల తర్వాత, పాకిస్తాన్‌ మరోసారి ఇలాంటి దాడిని చేపట్టే అవకాశం ఉందా అన్న సందేహాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.1999లో, లాహోర్‌ ఒప్పందం తర్వాత శాంతి చర్చలు జరుగుతున్న సమయంలో, పాకిస్తాన్‌ సైన్యం, ఉగ్రవాద సమూహాలు కార్గిల్‌ రంగంలో చొరబాటు చేశాయి. ఈ దాడి భారత్‌కు ఊహించని దెబ్బగా మారింది. భారత సైన్యం ఆపరేషన్‌ విజయ్‌ ద్వారా ఈ చొరబాటును విజయవంతంగా అడ్డుకుంది, కానీ ఈ ఘటన రెండు దేశాల మధ్య విశ్వాస లోపాన్ని మరింత పెంచింది. ఈ చారిత్రక సంఘటన ఈ రోజు కూడా రెండు దేశాల సంబంధాలను విశ్లేషించడానికి ఒక ముఖ్యమైన సందర్భంగా నిలుస్తుంది.ప్రస్తుతం, భారత్, పాకిస్తాన్‌ మధ్య సంబంధాలు ఉద్రిక్తంగానే ఉన్నాయి. కాశ్మీర్‌ సమస్య, సరిహద్దు ఉగ్రవాదం, రెండు దేశాల రాజకీయ నాయకత్వం ఈ ఉద్రిక్తతలను మరింత తీవ్రతరం చేస్తున్నాయి. అయితే, కొన్ని కీలక అంశాలు పాకిస్తాన్‌ను మరో కార్గిల్‌ లాంటి సాహసానికి దూరంగా ఉంచే అవకాశం ఉంది.
సైనిక సన్నద్ధత: కార్గిల్‌ యుద్ధం తర్వాత, భారత్‌ తన సరిహద్దు భద్రత, గూఢచర్య వ్యవస్థను గణనీయంగా బలోపేతం చేసింది. ఇది రహస్య చొరబాట్లను కష్టతరం చేస్తుంది.
అంతర్జాతీయ ఒత్తిడి: పాకిస్తాన్‌ ఆర్థిక సంక్షోభంతో సతమతమవుతోంది. అంతర్జాతీయ సమాజం, ముఖ్యంగా అమెరికా, ఇతర పాశ్చాత్య దేశాలు, పాకిస్తాన్‌ సైనిక సాహసాలను సమర్థించే అవకాశం తక్కువ.
అణ్వాయుధ భయం: రెండు దేశాలూ అణ్వాయుధ శక్తులుగా ఉన్నందున, ఏదైనా సైనిక ఘర్షణ విపరీత పరిణామాలకు దారితీయవచ్చు.
పాకిస్తాన్‌ వ్యూహాత్మక లక్ష్యాలు
పాకిస్తాన్‌ విదేశాంగ, రక్షణ విధానాలు ఎక్కువగా దాని సైనిక నాయకత్వంపై ఆధారపడి ఉంటాయి. కొందరు విశ్లేషకులు పాకిస్తాన్‌ తక్కువ–స్థాయి ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను కొనసాగించే అవకాశం ఉందని, కానీ కార్గిల్‌ లాంటి బహిరంగ సైనిక దాడిని నివారించవచ్చని భావిస్తున్నారు. దీనికి కారణాలు ఉన్నాయి.
ఆర్థిక అస్థిరత: పాకిస్తాన్‌ ఆర్థిక సంక్షోభం సైనిక సాహసాలకు అవసరమైన వనరులను పరిమితం చేస్తుంది.
అంతర్గత రాజకీయ సవాళ్లు: పాకిస్తాన్‌లో రాజకీయ అస్థిరత, ప్రభుత్వ–సైనిక సంబంధాలలో ఉద్రిక్తతలు దేశాన్ని బాహ్య సంఘర్షణల నుంచి దృష్టి మళ్లించాయి.
చైనా, ఇతర మిత్రదేశాలు: కొందరు సోషల్‌ మీడియా వినియోగదారులు చైనా లేదా టర్కీ వంటి దేశాల నుంచి పాకిస్తాన్‌కు మద్దతు ఉండవచ్చని ఊహిస్తున్నారు. కానీ ఇవి ఆధారాలు లేని ఊహాగానాలు మాత్రమే.
భారతదేశం సన్నద్ధత..
భారతదేశం కార్గిల్‌ యుద్ధం నుంచి నేర్చుకున్న పాఠాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, సరిహద్దు భద్రతను మరింత బలోపేతం చేసింది. ఆధునిక డ్రోన్లు, శాటిలైట్‌ నిఘా, వేగవంతమైన సైనిక స్పందన వ్యవస్థలు భారత్‌ను ఏ రకమైన చొరబాట్లకైనా సిద్ధంగా ఉంచాయి. అదనంగా, భారత్‌ దౌత్య విధానం అంతర్జాతీయ సమాజంలో పాకిస్తాన్‌ను ఒంటరిగా చేయడంపై దృష్టి సారించింది.పాకిస్తాన్‌ మరో కార్గిల్‌ లాంటి సంఘర్షణను ప్రారంభించే అవకాశం ప్రస్తుత పరిస్థితులలో తక్కువగా కనిపిస్తుంది. అయితే, సరిహద్దు ఉగ్రవాదం చిన్న–స్థాయి ఘర్షణలు కొనసాగే అవకాశం ఉంది. భారతదేశం తన సైనిక సన్నద్ధతను కొనసాగిస్తూనే, శాంతియుత దౌత్య పరిష్కారాల కోసం కూడా కృషి చేయాలి. రెండు దేశాల మధ్య విశ్వాస నిర్మాణం, చర్చల ద్వారా మాత్రమే దీర్ఘకాలిక శాంతి సాధ్యమవుతుంది.